Weddeherziening militairen 2022-2024

Advies ACV Defensie

Dossier N526 - Ontwerp van koninklijk besluit weddeherziening

N526

Ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 maart 2003 houdende bezoldigingsregeling van de militairen van alle rangen en betreffende het stelsel van de dienstprestaties van de militairen van het actief kader beneden de rang van officier.

 

  Advies ACV Openbare Diensten – CSC Services Publics

 

 ACV Openbare Diensten – CSC Services Publics gaat AKKOORD met het ontwerp van koninklijk besluit hierboven vermeld. In de motivatie van ons advies halen we eveneens zeer belangrijke knelpunten aan die bekeken moeten worden.

Motivatie en knelpunten

Al jaren dringt ACV Defensie aan op een weddeherziening voor de militairen. In 2019 maakte ACV Defensie een vergelijkende studie over de wedde van de militairen ten opzichte van de wedde van de politie en het personeel uit de bewakingssector. Daarnaast bespraken we de evolutie van de wedden in de privésector. De laatste weddeonderhandeling voor de militairen dateerde van 2003, waar vooral de categorie officieren financieel beter bij werd en de andere categorieën het voornamelijk moesten stellen met een verschuiving van de tussentijdse verhogingen. De eindwedden bleven zo goed als onveranderd. Het was dan ook vanzelfsprekend dat bij de motivatie over de dringende noodzakelijkheid in het KB van 18 maart 2003 vermeld stond: “overwegende dat, op termijn, een marktconforme verloning voor de militairen moet bewerkstelligd worden”.

ACV Defensie moet echter vaststellen dat, door gebrek aan initiatief door de Defensiestaf evenals door gebrek aan zorg en verwaarlozing van het personeel van Defensie door de politiek, het meer dan 18 jaar heeft geduurd vooraleer er opnieuw een weddeonderhandeling werd georganiseerd.

ACV Defensie is dan ook tevreden dat de huidige Minister van Defensie, Mevrouw Ludivine Dedonder, een globaal plan voor opwaardering van het Defensiepersoneel “People our Priority” (POP) heeft gelanceerd waarbij een salarisverhoging is voorzien die in 2024 volledig moet gerealiseerd zijn.

Marktconforme verloning

1. Marktconformiteit - een momentopname

Het voorliggend ontwerp van koninklijk besluit is een eerste aanzet naar een marktconforme verloning voor militairen waarbij getracht werd binnen een afgelijnd budgettair kader de militaire wedden in overeenstemming te brengen met de wedden van de federale politie. Naast het belang dat ACV Defensie hecht aan de effectieve realisatie van dit project moet de militaire en politieke overheid beseffen dat deze aflijning een momentopname is.

ACV Defensie heeft tijdens de onderhandeling verschillende concreet uitgewerkte weddevoorstellen ingediend. Het eerste voorstel van ACV Defensie was een volledige aflijning voor alle categorieën maar dat bleek voor het kabinet van de Minister van Defensie budgettair niet haalbaar. In de door ACV Defensie daaropvolgende uitgewerkte weddevoorstellen werd binnen een strak budgettair kader gewerkt en werden de accenten van de loonopbouw gelegd op de rekrutering en de retentie van de 30 tot 45 jarigen. Hierdoor moesten opnieuw de eindwedden van bepaalde categorieën van militairen inboeten. Daardoor is dit ontwerp slechts een eerste stap in het volledig marktconform maken van de militaire wedden.

Om de militaire lonen marktconform te houden moeten deze permanent geëvalueerd worden ten opzichte van de arbeidsmarkt en meer bepaald tegenover private en publieke werkgevers in de veiligheidssector.

Het is dan ook noodzakelijk om periodiek (jaarlijks, tweejaarlijks) de weddebarema’s van de militairen te heronderhandelen.

2. Aflijning op de politie

In het akkoord, gesloten tussen de vakorganisaties en de CHOD op 10 juni 2020, wordt een werkgroep opgericht bestaande uit leden van de Defensiestaf en leden van de representatieve vakorganisaties die voor het bepalen van de equivalente functies beroep moeten doen op een externe partner.

De resultaten van de studie van de externe partner over de equivalente functies geven aan dat:

• De categorie van de vrijwilliger bij Defensie NIET vergelijkbaar is met de categorie van de (bewakings-)agent van politie. De vrijwilliger bij Defensie behaalt een veel hogere score dan de agent van politie.
• De categorie van de lager onderofficier vergelijkbaar is met de categorie van het basiskader van Politie. De lager onderofficier scoort echter aanzienlijk hoger dan de inspecteur van het basiskader van politie.
• De categorie van de keuronderofficieren bij Defensie vergelijkbaar is met de categorie van het middenkader van politie. De keuronderofficier behaalt een niet significant lager score dan het middenkader van politie.
• De categorie van de hoofdonderofficieren bij Defensie vergelijkbaar is met de categorie van het middenkader van politie. De hoofdonderofficier bij Defensie behaalt een aanzienlijk hogere score dan de hoofdinspecteur van het middenkader van politie.
• De categorie van de lager officieren enkel kan vergeleken worden met de commissaris van politie indien ze wordt vergeleken met de ondergrens van de scores die toegekend werden aan de commissaris van politie. De lager officier scoort aanzienlijk minder dan de commissaris van politie.
• Voor de categorie van de hoger officieren geen vergelijking met de categorie van de hoofdcommissaris van politie kan worden gemaakt omdat de externe partner geen profiel heeft gemaakt van de hoofdcommissaris van politie bij gebrek aan concrete gegevens over deze groep.

Bij een evaluatie over de marktconformiteit van voorliggend ontwerp, rekening houdende met de equivalentie tussen de categorieën en onder categorieën bij Defensie en bij politie komt ACV Defensie tot onderstaande vaststellingen.

• Het kader van de vrijwilligers

 

ACV Defensie stelt vast dat zowel de eindwedde als de loonmassa van de vrijwilliger iets hoger bedragen dan deze van de bewakingsagent van politie.

Gezien de inzet, de beschikbaarheid en de belasting die Defensie vraagt aan de vrijwilliger en het feit dat deze categorie niet vergelijkbaar is met een agent van politie vindt ACV Defensie dat de loonopbouw van de categorie van de vrijwilligers onvoldoende is.

• Het kader van de onderofficieren

Onderstaande tabel geeft de overeenstemmende categorieën van de onderofficieren bij Defensie en bij de Federale Politie (studie externe partner) weer, waarbij ACV Defensie het type loopbaan heeft aangeduid.

 

Het basiskader (inspecteur) van politie en het middenkader van politie (hoofdinspecteur) zijn vlakke loopbanen waarbij elke inspecteur en hoofdinspecteur alle weddenschalen van hun kader volgens anciënniteit kunnen doorlopen.

Bij Defensie kunnen de categorieën van Lager onderofficieren (eindgraad Eerste Sergeant Chef) en keuronderofficieren (eindgraad Adjudant) als vlakke loopbaan worden aanzien. De bevorderingsmogelijkheden in de categorie van de hoofdonderofficieren zijn gekoppeld aan verschillende voorwaarden en beperkingen. (De eindgraden van deze categorie zijn Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor)

• De lager onderofficier van het niveau C

 

 Ondanks een aanzienlijke hogere score die de lagere onderofficier behaalt ten opzichte van het basiskader van politie stellen we vast dat dit slechts beperkt te zien is in de loonopbouw.

• De keuronderofficier en hoofdonderofficier van het niveau C

Zowel de keuronderofficier als de hoofdonderofficier zijn vergelijkbaar met het middenkader van politie. Hierbij scoort de keuronderofficier niet significant lager dan de hoofdinspecteur van het middenkader en scoort de hoofdonderofficier aanzienlijk hoger dan de hoofdinspecteur van politie.

Keuronderofficier

Zoals bij het middenkader van politie is de categorie van de keuronderofficieren een vlakke loopbaan met 2 graden, zijnde Eerste Sergeant Majoor en Adjudant. De graad van Adjudant is echter een eindgraad voor de categorie van de keuronderofficieren.

 

ACV Defensie stelt echter vast dat zowel de eindwedde  en de loonmassa van de Adjudant veel lager liggen dan de deze van de hoofdinspecteur van politie (middenkader) en dit terwijl de keuronderofficier niet significant lager scoort dan de hoofdinspecteur van politie.

Hoofdonderofficier

De categorie van de hoofdonderofficieren bij Defensie bestaat uit twee graden, Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor. De hoofdonderofficier bij Defensie kan helemaal niet meer beschouwd worden als een vlakke loopbaan:

• Om te behoren tot de categorie van de hoofdonderofficieren moet de keuronderofficier een opleiding volgen en slagen in de eindexamens.
• Zowel om de graad van Adjudant-Chef als die van Adjudant-Majoor te bekomen moet de gebrevetteerde kandidaat hoofdonderofficier een bevorderingsdossier indienen die beoordeeld wordt in een bevorderingscomité. De plaatsen zijn beperkt en bij wet vastgelegd. Hierdoor bevordert slechts een gedeelte van de gebrevetteerde kandidaat hoofdonderofficieren tot de graad van Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor.

Op 25 februari 2021 telde Defensie 5.815 militairen met de graad van Adjudant, Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor. Van deze groep militairen hadden 76,96 % de graad van Adjudant, 15,63% de graad van Adjudant-Chef en 7,41 % de graad van Adjudant-Majoor.

De eindgraden van Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor worden slechts aan een beperkt aantal hoofdonderofficieren toegekend. De loopbaan van de hoofdonderofficier is geen vlakke loopbaan zoals deze van het middenkader van politie met dewelke ze wordt vergeleken.

Om de populatie van de keuronderofficieren (niet significant lagere score) en de hoofdonderofficieren (een aanzienlijke hogere score), die beiden moeten vergeleken worden met het middenkader van politie, te vergelijken maakte ACV Defensie een proportionele vergelijking van de eindwedde en de loonmassa.

 

ACV Defensie stelt vast dat de categorie van de keur- en de hoofdonderofficieren zwaar benadeeld worden ten opzichte van het middenkader van politie en dat er van een correcte aflijning geen sprake meer is.

Daarenboven moet ACV Defensie vaststellen dat, bij de opbouw van de barema’s van de keur- en de hoofdonderofficieren, Defensie zijn eigen voorgestelde basisprincipe “Het spanningsveld tussen de graden behouden” NIET heeft toegepast.

Vb. Spanningsveld tussen Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor:

KB 2003:            1.250,00 €
Nieuw OKB :      1.747,00 €

Door het vergroten van dit spanningsveld maak Defensie een correcte aflijning op het middenkader van politie onmogelijk.

• Het kader van de officieren

• De Lager Officieren van het niveau B

De loonopbouw van de lager officieren van het niveau B is gebaseerd op de loonopbouw van het middenkader niveau B van politie met daarbovenop de commandotoelage die in de wedde wordt geïntegreerd.

Als we deze categorie van lager officieren niveau B vergelijken met het officierskader van politie stellen we vast dat deze categorie 188.915 € minder loonmassa opbouwt dan de vergelijkbare categorie van de commissaris van politie.

 

• De Lager Officieren van het niveau A

Voor de loonopbouw van de lager officieren (tabel 1) van het niveau A wordt de commandotoelage in de wedde geïntegreerd en volledig afgelijnd op het loon van de commissaris van politie.

 

De loonopbouw in de weddetabel van de lager officieren polytechnieker (tabel 3) ligt zelfs nog een heel stuk hoger dan deze uit de tabel 1.

Principe van “gelijk loon voor gelijk werk” – De overheid had van deze weddeherziening kunnen gebruik maken om de wedde van de lager officieren, onafhankelijk van het niveau, naar elkaar toe af te lijnen. We stellen echter vast dat een Cdt van het Niveau B op het einde van de loopbaan een jaarwedde heeft die 7.507 euro lager ligt dan deze van een Cdt van het niveau A terwijl deze dezelfde functie uitvoeren en dezelfde verantwoordelijkheden dragen.

• De Hoger Officieren van het niveau A

Voor de wedde van de hoger officieren beschikken we niet over een referentiekader met de politie. Bij het begin van de onderhandeling werd naar voor geschoven om maximaal af te lijnen op de wedde van de hoofdcommissaris van politie in de weddeschaal O7.

 

We stellen enerzijds vast dat de eindwedde van de kolonel bij Defensie iets minder bedraagt dan de eindwedde van de hoofdcommissaris van politie en anderzijds moeten we constateren dat door de loonopbouw gedurende de carrière een heel wat grotere loonmassa wordt gecreëerd dan de loonmassa die een hoofdcommissaris opbouwt.

Andere doorgevoerde wijzigingen

Defensie gebruikt het koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 18 maart 2003 niet enkel voor de weddeherziening. Defensie past eveneens het artikel 31 §1 over de vergoeding hogere kaderleden aan. ACV Defensie is niet akkoord dat tijdens de weddeonderhandeling bepaalde compensaties worden geschrapt zoals de voedingskosten met het oog op de onderhandeling van de maaltijdcheques voor militairen. De Defensiestaf wijzigt hierdoor al bepaalde rechten zonder het overleg van de maaltijdcheques en de behoeften van invulling van de vakorganisaties af te wachten.

Samenvatting en conclusie

1. De huidige weddeaflijning is slechts een gedeeltelijke aflijning binnen een beperkt budgettair kader. Hierdoor wordt geen 100% marktconformiteit bereikt.
2. De aflijning met de politie is een momentopname en moet ook in de toekomst door middel van periodieke loononderhandelingen gegarandeerd blijven.
3. Vooral de wedden van keuronderofficieren en hoofdonderofficieren worden slechts beperkt afgelijnd. Er blijft een zeer groot verschil bestaan in zowel loonmassa als in eindwedde. Daarenboven vergroot het spanningsveld tussen de graden van Adjudant-Chef en Adjudant-Majoor.
4. Geen correcte aflijning van het officierenkader. Bepaalde categorieën van lager officieren worden benadeeld, andere categorieën worden bevoordeeld. Hier wordt een vorm van discriminatie gecreëerd door geen gelijk loon toe te kennen voor gelijk werk.
5. De grote positieve loonmassa van de hoger officier (kolonel) is niet coherent met de grote negatieve loonmassa van de keur- en hoofdonderofficier (Adjt, AdjtChef, AdjtMaj) ten opzicht van de respectievelijke vergelijkbare categorieën bij de politie.
6. De door de overheid doorgevoerde wijzigingen aan artikel 31 die de rechten van de categorie van de hoger officieren verandert met het oog op de nakende onderhandeling over de maaltijdcheques zijn onaanvaardbaar. Deze discussie moet plaatsvinden in het kader van een optimalisatie van de toekenningsvoorwaarden voor maaltijdcheques van alle categorieën van militairen.

Een marktconforme verloning van militairen moet nu en in de toekomst worden gegarandeerd. ACV Defensie betreurt echter het gebrek aan coherentie en innovatie in het huidige ontwerp van koninklijk besluit.